Uwagi Zarządu Klubu Geodetów Biegłych Sądowych do projektu ustawy o biegłych sądowych

Warszawa, 15 grudnia 2014 r.

Pan

Stanisław Cegielski

Prezes Zarządu Głównego

Stowarzyszenia Geodetów Polskich

ul. Czackiego 3/5

00-950 Warszawa

Szanowny Panie PREZESIE,

Klub Geodetów Biegłych Sądowych działający w SGP, po zapoznaniu się z nowym tekstem projektu ustawy o biegłych sądowych, (nr w wykazie prac UA 44), w ramach resortowych konsultacji społecznych, pozytywnie opiniuje zawarte w nim przyszłe uregulowania dotyczące statusu biegłych sądowych, w tym zasady nabywania, zawieszenia lub utraty prawa do wykonywania czynności biegłego sądowego a także trybu nabywania i utraty prawa do wykonywania czynności biegłego sądowego przez instytucje specjalistyczne, uprawnione do wydawania opinii.

Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania opierające się na powołaniu komisji dla dokonania oceny osób pojedynczych ubiegających się o status biegłego sądowego jak również jednostek organizacyjnych także oceniamy pozytywnie. W tej części projektu ustawy zwracamy jednak uwagę na niedostatek obecnych rozwiązań prawnych, wprowadzonych Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 24.04.2013 r., w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym, (Dz.U. 2013 r., poz. 518), które to rozporządzenie nie przewiduje możliwości stosowania własnych taryfikatorów stawek za czynności związane z pełnieniem funkcji biegłego sądowego przez inne organizacje zawodowe niż wymienione w art. 3 omawianego niniejszego projektu ustawy o biegłych sądowych.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r., w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym, (już nieaktualne), stwarzało takie możliwości zawarte w treści §§ 8, 13 i 14 tego rozporządzenia.

Dla przykładu można wskazać organizacje zawodowe i stowarzyszenia zawodowe obecnie uprawnione do wydawania opinii z art. 157 ustawy o gospodarce nieruchomościami, które nie mają prawnie zagwarantowanych możliwości stosowania własnych stawek i cenników przy wydawaniu opinii na użytek sądów. Także zespoły rzeczoznawców działające w strukturach różnych stowarzyszeń zawodowych technicznych i innych, do których o wydanie opinii często zwracają się sądy powszechne różnych szczebli, nie mogą stosować własnych stawek i cenników. Z tych względów proponujemy wprowadzić do przyszłej ustawy zapis sformułowany poniżej. Brak proponowanego zapisu spowoduje duże ograniczenia w możliwości wykorzystania przez sądy wiedzy specjalistów o wysokich kwalifikacjach w licznych dziedzinach nauki, techniki, sztuki lub rzemiosła.

Art. 7.3 W razie wydania opinii przez biegłego-jednostkę organizacyjną wymienioną w art. 7.2 wynagrodzenie tej jednostki za wykonaną pracę określa się zgodnie ze stawkami w niej stosowanymi. Biegłym-jednostkom organizacyjnym, niezależnie od wynagrodzenia za wykonaną pracę, przysługuje zwrot kosztów zużytych materiałów oraz innych wydatków niezbędnych do wykonania opinii.

Podkreślamy również, że działalność biegłych sądowych z zakresu geodezji ma swoją specyfikę, ponieważ biegły geodeta sporządzając opinie dla sądów, często w ramach tych opinii, wykonuje dokumenty do celów prawnych podlegające przyjęciu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego z mocy ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne oraz przepisów wykonawczych do ustawy. Dotyczy to takich asortymentów prac jak rozgraniczenia, podziały, zasiedzenia nieruchomości, służebności gruntowe i przesyłu, naruszenia stanu posiadania ze wznowieniem znaków granicznych. Podstawę do orzeczeń sądów, w których wykorzystuje się wyżej wymienioną dokumentację geodezyjną i kartograficzną, powinny stanowić dokumenty posiadające klauzule o przyjęciu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego z datą i numerem ewidencyjnym. Zdarza się, że sądy nie uwzględniają tych wymogów i wydają orzeczenia na podstawie dokumentacji geodezyjnej nie posiadającej wymienionych klauzul. Powoduje to, że orzeczenia sądów wydane na podstawie niewłaściwe opracowanych dokumentów geodezyjnych, które nie zostały przyjęte do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, nie mogą po ich uprawomocnieniu się, stanowić podstawy do ujawnienia zmian w rejestrze ewidencji gruntów, (katastrze nieruchomości) oraz w księgach wieczystych. W nawiązaniu do w/w sytuacji, także ze względu na różnice pomiędzy postępowaniami administracyjnymi i sądowymi, proponujemy umieszczenie w ustawie delegacji dla Ministra Administracji i Cyfryzacji, który w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości powinien przygotować i wydać w formie rozporządzenia Standardy zawodowe zawierające zasady sporządzania dokumentacji dla wymienionych wyżej rodzajów prac geodezyjnych i kartograficznych wykonywanych na potrzeby sądów. Pozostawienie tych zagadnień w dotychczasowym stanie, bez uregulowania prawnego, może skutkować pogłębiającymi się nieprawidłowościami w orzeczeniach sądów.

Proponujemy również zmiany do treści obecnych sformułowań projektu ustawy o biegłych sądowych, wyróżnione innym kolorem;

Art. 6.1 Sąd lub organ prowadzący postępowanie przygotowawcze zawiadamia właściwego prezesa sądu okręgowego o każdym nieusprawiedliwionym niestawiennictwiebiegłego sądowego, nieusprawiedliwionym opóźnieniu wykonania przez biegłego sądowego czynności biegłego, nieuzasadnionej odmowie wykonania przez biegłego sądowego czynności biegłego albo o wykonaniu przez biegłego sądowego czynności biegłego niezgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami sztuki właściwymi dla jego specjalności.

Art. 7.1 pkt 4) posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne w określonej dziedzinie wiedzy, nauki, techniki, sztuki lub rzemiosła potwierdzone odpowiednimi dokumentami .

Art. 7.1 pkt 5) : posiada pięcioletnie doświadczenie w dziedzinie wiedzy, nauki, techniki, sztuki lub rzemiosła, w której ma zostać ustanowiona biegłym sądowym;

Art. 11.1Biegły sądowy ma obowiązek ukończenia organizowanego przez prezesa sądu okręgowego szkolenia z zakresu przepisów dotyczących jego praw i obowiązków w postępowaniu sądowym i w postępowaniu przygotowawczym oraz zasad przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Szkolenia dla biegłych sądowych organizuje prezes sądu okręgowego nie rzadziej niż dwa razy w roku. Biegły sądowy ma obowiązek stale podnosić kwalifikacje w dziedzinie wiedzy, nauki, techniki, sztuki lub rzemiosła, w której został ustanowiony biegłym sądowym. Podnoszenie kwalifikacji powinno być dokumentowane odpowiednimi zaświadczeniami.

Jednocześnie do punktu ”Zakres konsultacji społecznych”, zawierającego wykaz podmiotów którym przekazano projekt ustawy do zaopiniowania, Stowarzyszenie Geodetów Polskich zgłasza następującą uwagę.

Zamieszczone w tym punkcie Stowarzyszenie Biegłych Sądowych z zakresu Geodezji, utworzone w 2013 roku, (KRS 0000453504) i działające lokalnie na terenie województwa małopolskiego, nie stanowi jednostki organizacyjnej wchodzącej w skład struktur organizacyjnych Stowarzyszenia Geodetów Polskich, które jest ogólnopolską organizacją zawodową geodetów i kartografów.

Ponadto uprzejmie informujemy, że w ramach struktur organizacyjnych Stowarzyszenia Geodetów Polskich od wielu lat funkcjonuje Klub Geodetów Biegłych Sądowych, którego jedną z podstawowych form działania jest doskonalenie zawodowe członków poprzez organizowanie szkoleń, konferencji i seminariów o tematyce dotyczącej współpracy specjalistów z zakresu geodezji i kartografii z sądami powszechnymi na terenie całego kraju.

Z uwagi na powyższe, Zarząd Główny Stowarzyszenia Geodetów Polskich, jako przedstawiciel ogólnopolskiej organizacji zawodowej skupiającej znaczącą ilość w kraju biegłych sądowych geodetów i kartografów, od wielu lat współpracującej z resortem sprawiedliwości, wnosi o umieszczenie Stowarzyszenia Geodetów Polskich na liście organizacji objętych konsultacjami społecznymi w zakresie ustawy o biegłych sądowych oraz innych ustaw. .

Prosimy o pisemne potwierdzenie akceptacji naszego postulatu bądź o jego odrzuceniu, ponieważ nasz wniosek w tej sprawie z dnia 13 sierpnia 2013 r., do Ministra Sprawiedliwości, prawdopodobnie nie został zaakceptowany, co spowodowało, że we właściwym czasie nie otrzymaliśmy projektu ustawy do zaopiniowania i z opóźnieniem przedstawiamy naszą opinię.

Z poważaniem

Przewodniczący Zarządu

Klubu Geodetów Biegłych Sądowych

Leszek Cieciura